جزوه عربی 1

عاشق حقیقی

وبلاگ دینی نودشه

جزوه عربی 1

موضوع: <-PostCategory-> شنبه 13 آبان 1391برچسب:,

17:48

ب:« هَلْ » در جمله اي كه مخاطب را بين دو سؤال قرار مي دهيم و پاسخ نَعَم يا لا انتظار نداريم معمولاً نمي آيد. در چنين حالتي « أ» مي آيد. (أ أنتَ كَسَرْتَ الزُّجاجَ أم أخوك؟ - أخى)

(آيا تو شيشه را شكستي يا برادرت ؟ برادرم.)

ضمناً «هل» و « أ » حرف استفهامند نه اسم استفهام.

منفي كردن: معمولاً فعل ماضي با « ما» و مضارع با « لا» منفي مي شود. ﴿ وَ ما يَنطُقُ عَن الهَوَي﴾ (از روي هوا و هوس سخن نمي گويد.) مي بينيم كه فعل مضارعِ «ينطِقُ» با حرف « ما» منفي شده است. امّا لازم است دانش آموزان براي منفي كردنِ مضارع فقط از حرف « لا» استفاده كنند. چون كتاب درسي بر اين اساس تنظيم شده است.

مستقبل: با افزودن « سَـ » يا « سَوفَ» بر سر مضارع، معادلِ فعل مستقبل در فارسي درست مي شود. مثال: يَسْمَعُ: مي شنود سَيَسْمَعُ يا سَوفَ يسمَعُ: خواهد شنيد.

إعراب: به علامت آخرين حرف كلمه و نقشي كه در جمله دارد اعراب مي گويند.

جمله اسميّه و فعليّه: به جمله اي كه با فعل شروع شود فعليّه و به جمله اي كه با اسم شروع شود اسميّه مي گويند.

اجزاي جمله: در جمله اسميّه : مبتدا و خبر و در جمله فعليّه: فعل + فاعل+ مفعول. مبتدا و خبر هر دو مرفوع هستند يعني روي حرف آخر آنها علامت _َ_ ياٌ _ٌ_ وجود دارد. فاعل مرفوع است. مفعول منصوب است.

جار و مجرور: حروف جر عبارتند از: (عَلَي، إلَي، مِن، فِى، بـِ ، لـِ ، كَ، عَن، مُنذُ). هر اسمي كه بعد از اين حروف بيايد مجرور به حرف جر نام دارد و به مجموع « حرف جر و اسمِ بعد از خودش» جار و مجرور مي گويند.

درس دوم:

فعل ثلاثي مجرّد و مزيد: فعل و بسياري از اسم ها در زبان عربي داراي سه حرف اصلي و گاهي چهار حرف اصلي هستند.

به فعل هايي كه داراي سه حرف اصلي هستند ثلاثي و فعل هايي كه داراي چهار حرف اصلي هستند؛ رباعي مي گويندبيشتر فعلها ثُلاثي هستند يعني داراي سه حرف اصلي هستند. امّا بعضي فعل ها داراي چهار حرف اصلي هستند مانند:

( زَلْزَلَ: لرزيد. تَرْجَمَ: ترجمه كرد. ) به فعل هايي كه چهار حرف اصلي دارند رباعي گفته مي شود. امّا فعل رباعي را چون خيلي كم است امسال نمي خوانيد. فعل ثلاثي دو نوع است:

1- ثلاثي مجرّد 2- ثلاثي مزيد

ثُلاثي مجرّد به فعلي مي گويند كه اوّلين صيغه فعل ماضيِ آن از سه حرف تشكيل مي شود. مثلاً اين فعلها ثلاثي مجرّد هستند (سَمِعوا، رَفَعْنا، يَلعَبانَ، تَحكُمُ، تَصبِرونَ، حَمَلْتَ، اُكتُبوا) اوّلين صيغه ماضيِ اين فعلها به ترتيب عبارتند از( سَمِعَ،رَفَعَ، لَعِبَ، حَكَمَ، صَبَرَ، حَمِلَ، كَتَبَ) مي بينيم همه اين فعل ها سه حرفي اند. اما فعل ثلاثي مزيد به فعلي گفته مي شود كه اولين صيغه ماضي آن بيشتر از سه حرف باشد. مي بينيد كه به اولين صيغه ماضي هر يك از اين فعل ها حرفي اضافه شده است.فعل ثلاثي مزيد به فعلي گفته مي شود كه اولين صيغه ماضي آن بيشتر از سه حرف باشد. بنا براين به اين فعلها فعل هاي ثلاثي مزيد گفته مي شود. براي تشخيص مجرّد از مزيد به اولين صيغه ماضيِ آن فعل مراجعه مي كنيم. هر كدام از فعلهاي ثلاثي مزيد، دري از نظر معني بر روي ما مي گشايد؛ به هر گروه از اين افعال يك باب مي گويند و فعلهاي ثلاثي مزيد داراي هشت باب مشهور هستند كه ما در درس دوم با سه باب از بابهاي ثلاثي مزيد آشنا مي شويم. شما

مي توانيد اين بابها را در جدول زير مشاهده كنيد:

باب	وزن ماضي	وزن مضارع	وزن امر
إفعال	أفْعَلَ	يُفْعِلُ	أفْعِلْ
تَفعيل	فَعَّلَ	يُفَعِّلُ	فَعِّلْ
مُفاعَلَة	فاعَلَ	يُفاعِلُ	فاعِلْ

دانش آموزان عزيز، شما اكنون مي توانيد مثالهايي را در باب هاي گفته شده ملاحظه كنيد. به معني كلمه ها نيز دقّت كنيد

(مضارع) (امر)

تُنَزِّلُ: پايين مي آوري نَزِّلْ: پايين بياور.

تُعلِّمينَ: ياد مي دهي. عَلِّمى : ياد بده.

تُجالِسونَ: همنشيني مي كنيد. جالِسوا: همنشيني كنيد.

تُجاهِدانِ: جهاد مي كنيد. جاهِدا: جهاد كنيد.

تُكْرِمُ: احترام مي گذاري. أكْرِمْ: احترام بگذار.

تُخْرِجْنَ: خارج مي كنيد. أخْرِجْنَ: خارج كنيد.

نكته: همزه باب إفعال در فعل امر، هميشه مفتوح « أ» است. مثال:

تُحْسِنُ: (نيكي مي كني) أحْسِنْ: (نيكي كن)

تُدْخِلانِ: (داخل مي كنيد) أدْخِلا: (داخل كنيد)

(سماعي – قياسي) ماضي، مضارع و مصدر در ثلاثي مجرّد «سماعي» هستند. سماعي يعني شنيداري. يعني از قبل بايد آنها را شنيده باشيم.

امّا ماضي، مضارع و مصدر در ثلاثي مزيد « قياسي» هستند؛ يعني اگر يك مورد را بلد باشيم بقيه فعلها و مصدرها را با مقايسه كردن مي سازيم. فعل هايي كه در يكي از بابهاي افعال و تفعيل به كار مي روند؛ اغلب به صورت متعدّي ترجمه مي شوند. يعني نياز به مفعول دارند. مانند: نَزَلَ : نازل شد أنزَلَ و نَزَّلَ: نازل كرد.

درس سوم:

در اين درس مي خواهيم با پنج باب ديگر از هشت باب ثُلاثي مزيدآشنا شويم.

پنج باب ثلاثي مزيد

(با حفظ كردن اين جدول بيشتر قواعدِ درسِ سوم را به راحتي ياد مي گيريد)